Câu hỏi hoá học

Hãy cho biết các phân tử và ion sau là axit, bazơ hay lưỡng tính theo thuyết Bron – Stêt: HI, CH3COO-, H2PO4-, PO43-; NH3, S2-, HPO42-. Giải thích.

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

- Axit: HI. HI + H₂O → H₃O⁺ + I^-

- Bazơ: CH₃COO^-, S^2-, PO₄^3-; NH₃

CH₃COO^- + H₂O ↔ CH₃COOH + OH^-

PO₄^3- + H₂O ↔ HPO₄^2- + OH^-

S^2- + H₂O ↔ HS^- + OH^-

NH₃ + H₂O ↔ NH₄⁺ + OH^-

- Lưỡng tính: HPO₄^2-, H₂PO₄^-

HPO₄^2- + H₂O ↔ PO₄^3- + H₃O⁺

HPO₄^2- + H₂O ↔ H₂PO₄^- + OH^-

H₂PO₄^- + H₂O ↔ HPO₄^2- + H₃O⁺

H₂PO₄^- + H₂O ↔ H₃PO₄ + OH^-

Viết phương trình điện li của các chất sau trong dung dịch: K2CO3, NaClO, Na2HPO4, Na3PO4, Na2S, NaHS, Sn(OH)2.

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

Phương trình điện li:

K₂CO₃ → 2K⁺ + CO₃^2-

Na₂HPO₄ → 2Na⁺ + HPO₄^2-

Na₂S → 2Na⁺ + S^2-

Sn(OH)₂ ↔ Sn²⁺ + 2OH^-

NaClO → Na⁺ + ClO-

Na₃PO₄ → 3Na⁺ + PO₄^3-

NaHS → Na⁺ + HS^-

H₂SnO₂ ↔ 2H⁺ + SnO₂>^2-

Chọn câu trả lời đúng trong số các câu dưới đây:

Cơ bản - Trắc nghiệm

Đáp án:

• Câu A. Giá trị Ka của một axit phụ thuộc vào nồng độ.

• Câu B. Giá trị Ka của một axit phụ thuộc vào ấp suất.

• Câu C. Giá trị Ka của một axit phụ thuộc vào nhiệt độ.

• Câu D. Giá trị Ka của axit càng nhỏ lực axit càng mạnh.

Theo thuyết Bron-stêt thì nhận xét nào sau đây là đúng?

Cơ bản - Trắc nghiệm

Đáp án:

• Câu A. Trong thành phần của bazơ phải có nhóm OH.

• Câu B. Axit hoặc bazơ có thể là phân tử hoặc ion.

• Câu C. Trong thành phần của axit có thể không có hidro.

• Câu D. Axit hoặc bazơ không thể là ion.

Thế nào là bazơ một nấc và nhiều nấc, axit một nấc và nhiều nấc, hidroxit lưỡng tính, muối trung hòa, muối axit? Lấy các thí dụ và viết phương trình điện li của chúng trong nước.

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

a) Axit nhiều nấc

- Những axit khi tan trong nước mà phân tử phân li một nấc ra ion H⁺ là các axit một nấc.

- Những axit khi tan trong nước mà phân tử phân li nhiều nấc ra ion H⁺ là các axit nhiều nấc.

- Thí dụ:

HCl → H⁺ + Cl^-

Ta thấy phân tử HCl trong dung dịch nước chỉ phân li một nấc ra ion H⁺, đó là axit một nấc.

H₃PO₄ ↔ H⁺ + H₂PO₄^- ;

H₂PO₄^- ↔ H⁺ + HPO₄^2- ;

HPO₄^2- ↔ H⁺ + PO₄^3- ;

Phân tử H₃PO₄ phân I ba nấc ra ion H⁺, H₃PO₄ là axit ba nấc.

b) Bazơ nhiều nấc

- Những bazơ khi tan trong nước mà phân tử phân li một nấc ra ion OH^- là các bazơ một nấc.

- Những bazơ khi tan trong nước mà phân tử phân li nhiều nấc ra ion OH^- là các bazơ nhiều nấc.

- Thí dụ:

NaOH → Na⁺ + OH^-

Phân tử NaOH khi tan trong nước chỉ phân li một nấc ra ion OH^-, NaOH là bazơ một nấc.

Mg(OH)₂ ↔ Mg(OH)⁺ + OH^- ;

Mg(OH)⁺ ↔ Mg²⁺ + OH^- ;

Phân tử Mg(OH)₂ phân li hai nấc ra ion OH^-, Mg(OH)₂ là bazơ hai nấc.

c) Hidroxit lưỡng tính

Hidroxit lưỡng tính là hidroxit khi tan trong nước vừa có thể phân li như axit, vừa có thể phân li như bazơ.

- Thí dụ: Zn(OH)₂ là hidroxit lưỡng tính:

Zn(OH)₂ ↔ Zn²⁺ + 2OH^- : Phân li theo kiểu bazơ

Zn(OH)₂ ↔ 2H⁺ + ZnO₂^2-(*) : Phân li theo kiểu axit

d) Muối trung hòa

Muối mà anion gốc axit không còn hidro có khả năng phân li ra ion H⁺ (hidro có tính axit) được gọi là muối trung hòa.

- Thí dụ: NaCl, (NH₄)₂ SO₄, Na₂CO₃.

(NH₄)₂ SO₄ → 2NH₄⁺ + SO₄^2-

e) Muối axit

Nếu anion gốc axit của muối vẫn còn hidro có khả năng phân li ra ion H⁺, thì muối đó được gọi là muối axit.

- Thí dụ: NaHCO₃, NaH₂PO₄ , NaHSO₄.

NaHCO₃ → Na⁺ + HCO₃^-

Phát biểu các định nghĩa axit và bazơ theo thuyết A-rê-ni-út và Bron-stêt. Lấy các thí dụ minh họa.

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

* Theo thuyết A-rê-ni-út:

- Axit là chất khi tan trong nước phân li ra cation H⁺.

Thí dụ : HCl → H⁺ + Cl^-

CH₃COOH ↔ H⁺ + CH₃COO^-

- Bazơ là chất khi tan trong nước phân li ra anion OH^-.

Thí dụ : NaOH → Na⁺ + OH^-

* Theo thuyết Bron – stêt:

- Axit là chất nhường proton (H⁺) . Bazơ là chất nhận proton.

Axit ↔ Bazơ + H⁺

- Thí dụ 1:

CH₃COOH + H₂O ↔ H₃O⁺ + CH₃COO^-

- Thí dụ 2:

NH₃ + H₂O ↔ NH₄⁺ + OH^-

Cân bằng sau tồn tại trong dung dịch: CH3COOH ↔ H+ + CH3COO- Độ điện li α của CH3COOH sẽ biến đổi như thế nào? a) Khi nhỏ vào vài giọt dung dịch HCl. b) Khi pha loãng dung dịch. c) Khi nhỏ vào vài giọt dung dịch NaOH.

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

Xét cân bằng: CH₃COOH ↔ H⁺ + CH₃COO^-

a) Khi thêm HCl nồng độ [H⁺] tăng ⇒ cân bằng dịch chuyển theo chiều nghịch tạo CH₃COOH ⇒ số mol H⁺ và CH₃COO^- điện li ra ít ⇒ α giảm.

b) Khi pha loãng dung dịch, các ion dương và ion âm ở cách xa nhau hơn ít có điều kiện để va chạm vào nhau để tạo lại phân tử ⇒ α tăng.

                                         α = căn bậc 2 của [K_A/C]

Như vậy, V tăng ⇒ C = n/V giảm và KA không đổi

⇒ K_A/C tăng ⇒ α tăng.

c) Khi nhỏ vào vài giọt dung dịch NaOH, ion OH^- điện li ra từ NaOH sẽ lấy H⁺ :

H⁺ + OH^- → H₂O, làm nồng độ H⁺ gảm ⇒ cân bằng dịch chuyển theo chiều thuận ⇒ số mol H⁺ và CH₃COO^- điện li ra nhiều ⇒ α tăng.

Tính nồng độ mol của CH3COOH, CH3COO- và H+ trong dung dịch CH3COOH 0,043M, biết rằng nồng độ điện li α của CH3COOH bằng 20%.

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

CH₃COOH ⇆ CH₃COO^- + H⁺

Áp dụng CT (1) ⇒ C = α . C₀ = 0,043 . 20% = 8,6 . 10^-3 mol/lit

⇒[CH₃COO^-] = [H⁺] = 8,6.10^-3 mol/lít.

[CH₃COOH]_{sau pư} = 0,043 – 8,6.10^-3 = 0,0344 mol/lít

Chứng minh rằng độ điện li có thể tính bằng công thức sau:

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

Giả sử dung dịch chất điện li yếu có thể tích là V lít

Số phân tử hòa tan là n₀, số phân tử phân li thành ion là n.

α = n/n₀ = [n/V] : [n₀/V₀] = C/C₀

Tính nồng độ mol của cation và anion trong các dung dịch sau: a) Ba(NO3)20,10M. b) HNO3 0,020M. c) KOH 0,010M.

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

a) Ba(NO₃)₂→ Ba²⁺ + 2NO₃^-

0,1M     →   0,1M    →    0,2M

b) HNO₃ → H⁺ + NO₃^-

0,02M     → 0,02M →    0,02M

c) KOH → K⁺ + OH^-

0,01M    →     0,01M →   0,01M