a) Hãy nêu những phản ứng ở nhóm axit cacboxylic, cho ví dụ minh họa. b) Hãy nêu các phản ứng ở gốc hiđrocacbon của axit cacboxylic, cho ví dụ minh họa.

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

a) Những phản ứng nhóm chức axit cacbonyl. Xét CH₃COOH

Với thuốc thử màu: làm quỳ tím hóa đỏ.

- Tác dụng với một số kim loại giải phóng H₂.

2CH₃COOH + 2Na → 2CH₃COONa + H₂

- Tác dụng với bazơ, oxit bazơ.

CH₃COOH + NaOH → CH₃COONa + H₂O

2CH₃COOH + NaOH → CH₃COONa + H₂O

2CH₃COOH + CaO → (CH₃COO)₂Ca + CO₂ + H₂O

- Tác dụng với muối của axit yếu hơn

2CH₃COOH + CaCO₃ → (CH₃COO)₂Ca + CO₂ + H₂O

- Tác dụng với ancol (phản ứng este hóa)

b) Những phản ứng ở gốc aixt.

- Phản ứng thế ở gốc hiđrocacbon (phản ứng H ở cacbon α)

CH3COOH + Cl2 --P--> CH2ClCOOH + HCl

- Phản ứng cộng vào gốc không no.

 

 

 

 

 

 

Yêu cầu làm như bài tập 2 theo sơ đồ của các phản ứng sau: a) HgO → Hg + O2. b) Fe(OH)3 → Fe2O3 + H2O

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

Phương trình hóa học của phản ứng:

a) 2HgO → 2Hg + O₂.

Số phân tử HgO : số nguyên tử Hg : số phân tử O₂ là 2 : 2 :1.

b) 2Fe(OH)₃ → Fe₂O₃ + 3H₂O.

Số phân tử Fe(OH)₃ : số phân tử Fe₂O₃ : số phân tử H₂O là 2 : 1 : 3.

Thế nào là phản ứng thế, phản ứng cộng, phản ứng tách? Cho thí dụ minh hoạ

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

 

 

 

 

 

Phản ứng thế

Phản ứng thế là phản ứng trong đó một nguyên tử hoặc nhóm nguyên tử trong phân tử hợp chất hữu cơ bị thay thế bởi một nguyên tử hoặc nhóm nguyên tử khác.

• Ví dụ: CH₄ + Cl₂ --as-->CH₃Cl + HCl

Phản ứng cộng

Phản ứng cộng là phản ứng trong đó phân tử hợp chất hữu cơ kết hợp với phân tử khác tạo thành phân tử hợp chất mới.

• Ví dụ: C₂H₄  +  Br₂  →  C₂H₄Br₂

Phản ứng tách

Phản ứng tách là phản ứng trong đó một hay nhiều nguyên tử bị tách ra khỏi phân tử hợp chất hữu cơ.

• Ví dụ: CH₃ – CH₂ – OH --H₂SO₄, 170⁰C--> CH₂ = CH₂  + H₂O

 

 

 

 

 

 

 

 

chuỗi phản ứng

Cơ bản - Trắc nghiệm

Đáp án:

• Câu A. O2; Ag

• Câu B. Ag; O2

• Câu C. Al; O2

• Câu D. O2; Al

Thí nghiệm 2. Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

- Dụng cụ:

   + Ống nghiệm.

   + Thìa, muỗng lấy hóa chất.

- Hóa chất:

   + Dung dịch Na₂CO₃.

   + Dung dịch CaCl₂.

   + Dung dịch phenolphtalein.

   + Dung dịch HCl.

   + Dung dịch NaOH.

- Cách tiến hành thí nghiệm:

   + Cho khoảng 2 ml dung dịch Na₂CO₃ đặc vào ống nghiệm đựng khoảng 2 ml dung dịch CaCl₂ đặc. Nhận xét hiện tượng xảy ra.

   + Hòa tan kết tủa thu được ở thí nghiệm a) bằng dung dịch HCl loãng. Nhận xét các hiện tượng xảy ra.

   + Một ống nghiệm đựng khoảng 2 ml dung dịch NaOH loãng. Nhỏ vào đó vài giọt dung dịch phenolphtalein. Nhận xét màu của dung dịch. Nhỏ từ từ dung dịch HCl loãng vào ống nghiệm trên, vừa nhỏ vừa lắc cho đến khi mất màu. Giải thích hiện tượng xảy ra.

- Hiện tượng:

a. Nhỏ dd Na₂CO₃ đặc vào dd CaCl₂ đặc xuất hiện kết tủa trắng CaCO₃.

   Na₂CO₃ + CaCl₂ → CaCO₃↓ + 2NaCl.

b. Hoà tan kết tủa CaCO₃ vừa mới tạo thành bằng dd HCl loãng: Xuất hiện các bọt khí CO₂, kết tủa tan thì CaCO₃ + 2 HCl → CaCl₂ + CO₂ + H₂O.

c. Nhỏ vài giọt dd phenolphtalein vào dd NaOH loãng chứa trong ống nghiệm, dd có màu hồng tím. Nhỏ từ từ từng giọt dd HCl vào, vừa nhỏ vừa lắc,dd sẽ mất màu. Phản ứng trung hoà xảy ra tạo thành dd muối trung hoà NaCl và H₂O môi trường trung tính.

   NaOH + HCl → NaCl + H₂O.

- Giải thích và phương trình phản ứng: Khi lượng NaOH bị trung hoà hết, màu hồng của Phenolphtalein trong kiềm không còn dung dịch chuyển thành không màu