a) Hãy nêu những phản ứng ở nhóm chức của anđêhit và của xeton, cho thí dụ minh họa. b) Hãy nêu các phản ứng có thể dùng để phân biệt anđehit và xeton, cho thí dụ minh họa.

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

a) Các phản ứng ở nhóm chức của anđehit và xeton:

- Phản ứng cộng hidro (phản ứng khử)

Khi có xúc tác Ni đun nóng, anđehit cộng hidro tạo ra ancol bậc I, xeton cộng hidro tạo ra ancol bậc II

- Phản ứng với chất oxi hóa

    + Tác dụng với Br₂ và KMnO₄

RCH=O + Br₂ + H₂O → RCOOH + 2HBr

    + Tác dụng với AgNO₃/NH₃

R-CH=O + 2[Ag(NH₃)₂]OH → R-COONH₄ + 2Ag + 3NH₃ + H2O

b) - Phản ứng có thể dùng để phân biệt andehit và xeton là phản ứng tráng gương

Ví dụ: Phân biệt anđehit axetic và axeton

Sử dụng AgNO₃/NH₃: Chất xảy ra phản ứng tạo kết tủa màu bạc bám ở thành ống nghiệm là anđehit axetic

CH₃CH=O + 2[Ag(NH₃)₂]OH → CH₃COONH₄ + 2Ag + 3NH₃ + H₂O

- Hoặc có thể sử dụng nước brom: anđehit dễ bị oxi hóa nên làm mất màu nước brom, còn xeton khó bị oxi hóa

Ví dụ: phân biệt CH₃COCH₃ và CH₃CH₂CHO.

Dùng dung dịch nước brom nhận biết được CH₃CH₂CHO vì nó làm mất màu dung dịch nước brom.

CH₃CH₂CHO + Br₂ + H₂O → CH₃CH₂COOH + 2HBr

Hãy cho biết quan hệ giữa số thứ tự của nhóm A và số electron hóa trị trong nguyên tử của các nguyên tố trong nhóm.

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

Số thứ tự của các nhóm A trùng với số electron hóa trị trong nguyên tử của các nguyên tố trong nhóm.

Vì sao than chất thành đống lớn có thể tự bốc cháy ?

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

Do than tác dụng chậm với O₂ trong không khí tạo CO₂, phản ứng này tỏa nhiệt. Nếu than chất thành đống lớn phản ứng này diễn ra nhiều, nhiệt tỏa ra được tích góp dần khi đạt tới nhiệt độ cháy của than thì than sẽ tự bốc cháy.

Để xác định hàm lượng phần trăm cacbon một mẫu gang trắng người ta đốt gang trong oxi dư . Sau khi xác định hàm lượng khí CO2 tạo thành bằng cách dẫn khí qua nước vôi trong dư. Lọc kết tủa rửa sạch sấy khô rồi đem cân. Với mỗi mẫu gang khối lượng là 5 gam và khối lượng kết tủa thu được là 1 gam thì hàm lượng % cacbon trong mẫu gang là bao nhiêu?

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

Khi đốt mẫu gang trong oxi, cacbon cháy tạo thành CO₂. Dẫn CO₂ qua nước vôi trong dư, toàn bộ lượng CO₂ chuyển thành kết tủa CaCO₃

n = 1 : 100=0,01 mol

C + O₂   ----> CO₂

0,01                 0,01

CO₂ + Ca(OH)₂ -> CaCO₃

0,01                        0,01

=> m_{C( trong 5 gam gang)} = 0,01.12= 0,12 gam

Hàm lượng (%) cacbon trong mẫu gang : ($\frac{0,\mathrm{12.100)\; :}}{5}$ = 2,4%

Bài tập xác định khí tạo thành từ phản ứng

Cơ bản - Trắc nghiệm

Đáp án:

• Câu A. SO2, O2 và Cl2

• Câu B. Cl2, O2 và H2S.

• Câu C. H2, O2 và Cl2.

• Câu D. H2, NO2 và Cl2