Thực hành Tính axit-bazơ - Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

Thí nghiệm 1 : Tính axit – bazo

- Tiến hành TN:

    + Đặt 4 mẩu giấy chỉ thị pH lên mặt kính đồng hồ.

    + Lần lượt nhỏ lên các mẩu giấy đó 1 giọt dd HCl 0,1M, 1 giọt dd NH₄Cl, 1 giọt dd CH₃COONa, 1 giọt dd NaOH.

- Hiện tượng :

    + HCl làm mẩu giấy pH chuyển màu cam ⇒ HCl có tính axit mạnh

    + NH₄Cl làm mẩu giấy pH chuyển màu vàng nhạt ⇒ NH₄Cl có tính axit yếu

    + CH₃COONa làm mẩu giấy pH chuyển màu xanh nhạt ⇒ CH₃COONa có tính bazo yếu

    + NaOH làm mẩu giấy pH chuyển màu xanh dương ⇒ NaOH có tính bazo mạnh

(Lưu ý : màu sắc chỉ mang tính chất tương đối, cần quan sát kĩ thí nghiệm làm thực tế.)

- Giải thích : Tùy vào nồng độ axit, bazo mà làm giấy pH chuyển màu khác nhau.

Thí nghiệm 2 : Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li

Thí nghiệm a:

- Tiến hành TN : Cho 2ml dd Na₂CO_3 đặc vào ống nghiệm đựng khoảng 2ml dd CaCl_2 đặc.

- Hiện tượng : Xuất hiện kết tủa trắng

- Giải thích : 2 dd đã phản ứng với nhau tạo ra chất kết tủa là CaCO₃

PTHH : CaCl₂ + Na₂CO₃ → 2NaCl + CaCO₃ ( Ca²⁺ + CO₃^2- → CaCO₃)

Thí nghiệm b:

- Tiến hành TN: Hòa tan kết tủa CaCO₃ ở thí nghiệm a bằng dd HCl loãng.

- Hiện tượng: Xuất hiện bọt khí thoát ra

- Giải thích: HCl đã hòa tan kết tủa CaCO₃ và sinh ra khí CO₂.

PTHH: CaCO₃ + 2HCl → CaCl₂ + H₂O + CO₂

(CaCO₃ + 2H⁺ → Ca²⁺ + CO₂ + H₂O)

Thí nghiệm c:

- Tiến hành TN:

    + Cho vào 2 ống nghiệm khoảng 2ml dd NaOH

    + Nhỏ vào đó vài giọt dd phenolphtalein

    + Nhỏ từ từ dd HCl loãng vào ống nghiệm trên, vừa nhỏ vừa lắc cho tới khi mất màu

- Hiện tượng: Lúc đầu ống nghiệm chỉ có dd NaOH ⇒ phenolphtalein chuyển màu hồng. Sau khi nhỏ từ từ dd HCl vào màu hồng nhạt dần tới khi dư dd HCl màu hồng biến mất.

- Giải thích: dd NaOH có tính bazo làm phenolphtalenin chuyển màu hồng. Khi thêm HCl nồng độ dd NaOH giảm dần (do NaOH tác dụng với HCl) tới khi HCl dư, dung dịch có tính axit nên màu hồng biến mất.

HCl + NaOH → NaCl + H₂O (H⁺ + OH^- → H₂O)

Thí nghiệm d:

- Tiến hành TN:

    + Cho vào ống nghiệm 2ml dd ZnSO₄, thêm tiếp vào đó 4ml dd NaOH để đảm bảo phản ứng vừa đủ tạo kết tủa, ta thu được kết tủa Zn(OH)₂. Thêm tiếp NaOH từ từ cho tới dư. Quan sát hiện tượng

- Hiện tượng: Lúc đầu phản ứng tạo kết tủa trắng. Khi cho thêm NaOH tới dư, kết tủa tan dần tạo dung dịch trong suốt

- Giải thích:

    + dd ZnSO₄ và dd NaOH đã phản ứng với nhau tạo ra kết tủa là Zn(OH)₂

    + Zn(OH)₂ thể hiện tính lưỡng tính nên tan được trong dd NaOH

PTHH : ZnSO₄ + 2NaOH → Zn(OH)₂ + Na₂SO₄

(Zn²⁺ + 2OH^- → Zn(OH)₂)

Zn(OH)₂ + 2NaOH → Na₂ZnO₂ + 2H₂O

(Zn(OH)₂ + 2OH^- → ZnO₂^2- + 2H₂O)

Cho 4,5 g một kim loại R tan hoàn toàn trong H2SO4 đặc nóng dư thu được 2,24 lít hỗn hợp hai khí SO2 và H2S (đktc) có tỉ khối so với H2 là 24,5 và dung dịch X. Tìm kim loại R và khối lượng muối tạo thành trong dung dịch sau phản ứng.

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

Giải

Ta có n hỗn hợp khí = 0,1 mol

Đặt SO2: x mol; H2S: y mol

→ x + y = 0,1 và 64x + 34y = 2.24,5.0,1

→ x = y = 0,05 mol

Ta có : ne = 8nH2S + 2nSO2 = 8.0,05 + 2.0,05 = 0,5

→ Nso42- = 0,5ne = 0,25 mol

→ 0,5R/n = 4,5 → R = 9n = 9.3 = 27 => R : Al

→ m muối = mKL + mSO₄^2- = 4,5 + 96.0,25 = 28,5g

Hai este X, Y có cùng công thức phân tử C8H8O2 và chứa vòng benzene trong phân tử. Cho 6,8 gam hỗn hợp gồm X và Y tác dụng với dung dịch NaOH dư, đun nóng, lượng NaOH phản ứng tối đa là 0,06 mol, thu được dung dịch Z chứa 4,7 gam ba muối. Khối lượng muối của axit cacboxylic có phân tử khối lớn hơn trong Z là bao nhiêu?

Nâng cao - Tự luận

Đáp án:

n_Este= 0,05mol

n_NaOH= 0,06mol

⇒ X là este của phenol (x mol) và Y là este của ancol (y mol)

x + y = 0,05 & n_NaOH= 2x + y = 0,06

⇒ x = 0,01 và y = 0,04

(X, Y) + NaOH ⇒ Muối + Ancol + H₂O

Bảo toàn khối lượng ⇒ m_ancol = 4,32g

n_ancol = y = 0,04 mol

⇒ M ancol = 108: C₆H₅-CH₂OH

Vậy Y là HCOO-CH₂-C₆H₅

Để tạo 3 muối thì X phải là CH₃-COO-C₆H₅

_=> nCH3COONa = x = 0,1 mol

=> mCH3COONa = 0,82g

Phân tử hợp chất hữu cơ A có 2 nguyên tố. Đốt cháy hoàn toàn 3 gam chất A thu được 5,4 gam nước. Hãy xác định công thức phân tử của A. Biết khối lượng mol của A là 30 gam.

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

Hợp chất hữu có A có 2 nguyên tố, khi đốt cháy thu được nước

→ A chứa 2 nguyên tố C và H

n_H2O = 5,4/18 = 0,3 mol

→ n_H = 2. 0,3 = 0,6 mol → m_H = 0,6 gam

→ m_C = 3 - 0,6 = 2,4 gam → n_C = 2,4/12= 0,2 mol

→ n_C : n_H = 0,2 : 0,6 = 1 : 3

→ Công thức đơn giản nhất của A là (CH₃)_n

Mà M_A = 30 → 15n = 30 → n = 2

→ CTPT của A là C₂H₆

Một học sinh làm thí nghiệm như sau: (1). Cho dung dịch axit HCl tác dụng với đinh Fe sạch. (2). Đun sôi nước. (3).Đốt một mẫu cacbon. Hỏi: a) Trong những thí nghiệm nào có sản phẩm mới xuất hiện, chat đó là chất gì? b) Trong thí nghiệm nào có sự biểu hiện của thay đổi trạng thái? c) Trong thí nghiệm nào có sự tiêu oxi?

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

  a) Sản phẩm mới xuất hiện ở thí nghiệm 1 đó là FeCl₂ và H₂.

   Và ở thí nghiệm 3 đó là CO₂.

   TN1: Fe + HCl → FeCl₂ + H₂

   TN3: C + O₂ → CO₂

   b) Đó là TN2, nước chuyển từ thể lỏng sang thể hơi.

   c) Đó là TN3 do sự cháy xảy ra.