Trình bày phương pháp hoá học để xử lí các chất thải công nghiệp sau : a)   Khí SO2 trong quá trình nướng quặng Fe2O3 (có lẫn hợp chất của lưu huỳnh, thí dụ FeS) trong sản xuất gang thép. b)   Khí NO2 trong sản xuất axit HN03 c)   Khí clo trong điện phân sản xuất Na, NaOH. d)   Xỉ quặng của quá trình đốt pirit trong sản xuất axit H2SO4.

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

Biện pháp đầu tiên là thu hồi để sản xuất các sản phẩm có ích theo nguyên tắc xây dựng khu liên hợp sản xuất. Nếu không giải quyết được thì mới phải dùng hoá chất để khử các chất độc hại này. Thí dụ :

a) Khi nướng quặng chứa Fe₂O₃ có lẫn hợp chất lưu huỳnh trong sản xuất gang sẽ sinh ra SO₂. Có thể thu hồi khí SO₂ để sản xuất axit H₂SO₄, hoặc dùng SO₂ để tẩy màu cho đường saccarozơ.

d) Xỉ quặng của quá trình đốt pirit trong sản xuất axit H₂SO₄ chính là Fe₂O₃. Tận dụng xỉ này để sản xuất gang hoặc sản xuất chất phụ gia cho sản xuất cao su, sơn.

 

Từ ơgenol (trong tinh dầu hương nhu) điều chế được metylơgenol (M = 178 g/mol) là chất dẫn dụ côn trùng. Kết quả phân tích nguyên tố của metylơgenol cho thấy: %C = 74,16%; %H = 7,86%, còn lại là oxi. Lập công thức đơn giản nhất, công thức phân tử của metylơgenol.

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

Gọi công thức của o-metylơgenol là C_xH_yO_z (x,y,z nguyên dương)

%O = 100% -(74,16 +7,86)% = 17,98%

⇒ x:y:z = 11:14:2

⇒ Công thức đơn giản nhất là: C₁₁H₁₄O₂

⇒ Ta có công thức phân tử là (C₁₁H₁₄O₂)_n

Ta có: M(C₁₁H₁₄O₂)_n = 178n = 178 ⇒ n=1

Công thứ phân tử là C₁₁H₁₄O₂

Hãy kể ra ba loại sản phẩm hóa học được sử dụng nhiều trong sản xuất nông nghiệp hoặc thủ công nghiệp ở địa phương em.

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

 Ba loại sản phẩm hóa học được sử dụng nhiều trong sản xuất nông nghiệp hoặc thủ công nghiệp ở địa phương em là: phân bón hóa học, thuốc trừ sâu, thuốc nhuộm.

Viết phương trình điện li của axit yếu CH3COOH trong dung dịch. Nếu hoà tan ít tinh thể chất điện li mạnh CH3COONa vào dung dịch axit trên thì nồng độ H+ tăng hay giảm ? Giải thích dựa vào nguyên lí chuyển dịch cân bằng Lơ Satơliê.

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

CH₃COOH <=> CH3CO$O^{}$ + H⁺ ( 1 )

CH₃COONa phân li trong dung dịch như sau :

CH₃COONa $\to$ CH3CO$O^{}$ + Na⁺

Sự phân li của CH₃COOH là quá trình thuận nghịch. Đây là cân bằng động. Khi hoà tan CH₃COONa vào thì nồng độ CH₃CO$O^{-}$ tăng lên, làm cho cân bằng (1) chuyển dịch từ phải sang trái, nên nồng độ H⁺ giảm xuống.

Có dung dịch chứa đồng thời các cation Ca2+, Al3+, Fe. Trình bày cách nhận biết sự có mặt từng cation trong dung dịch

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

Lấy một ít dung dịch, nhỏ vào đó vài giọt amoni thioxianat NH₄SCN thấy dung dịch nhuốm màu đỏ máu ⇒ có Fe³⁺.

Fe³⁺ + 3SCN^- → Fe(SCN)₃ mầu đỏ.

Nhỏ từng giọt NaOH vào dung dịch thấy xuất hiện kết tủa đỏ nâu lẫn với kết tủa trắng, lọc lấy kết tủa, tiếp tục nhỏ NaOH thấy lượng kết tủa giảm dần. cuối cùng chỉ còn lại kết tủa nâu ⇒ có Al³⁺.

Fe³⁺ + 3OH^- → Fe(OH)₃ màu nâu

Al³⁺ + 3 OH^- → Al(OH)₃

Al(OH)₃ + OH^- →[Al(OH)₄]^-

Dung dịch sau khi lọc bỏ kết tủa đem axit hóa đến môi trường pH từ 4 → 5 rồi nhỏ vào đó dung dịch (NH₄)₂C₂O₄ thấy có xuất hiện kết tủa trắng ⇒ Có Ca²⁺

Ca²⁺ + C₂O₄^2- → CaC₂O₄ ↓

Vậy dung dịch ban đầu có Fe³⁺, Al³⁺, Ca²⁺.