Cho 0,1 mol este X (no, đơn chức, mạch hở) phản ứng hoàn toàn với dung dịch chứa 0,18 mol MOH (M là kim loại kiềm). Cô cạn dung dịch sau phản ứng, thu được chất rắn Y và 4,6 gam ancol Z. Đốt cháy hoàn toàn Y, thu được M2CO3, H2O và 4,84 gam CO2. Xác định tên gọi của X?

Nâng cao - Tự luận

Đáp án:

X là este no, đơn chức, mạch hở → n_{ancol Z} = n_X = 0,1 mol

→ M_Z = 4,6/0,1 = 46 → ancol Z là C₂H₅OH

n_M2CO3 = n_MOH/2 = 0,18/2 = 0,9 mol; n_CO2 = 4,48/44 = 0,11 mol.

→ Số C có trong phân tử X là:

(nM2CO3 + nCO2 + 2nC2H5OH) : nY = (0,09  + 0,11 + 2.0,1) : 0,1 = 4

→ Este X có công thức phân tử C₄H₈O₂

→ Y là CH₃COOH → X là CH₃COOC₂H₅ (etyl axetat)

Thực hành: Một số tính chất của protein và vật liệu polime

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

1. Thí nghiệm 1: Sự đông tụ protein khi đun nóng.

- Tiến hành TN:

   + Cho vào ống nghiệm 2-3ml dd protein 10% (lòng trắng trứng)

   + Đun nóng ống nghiệm đến khi sôi trong khoảng 1 phút

Quan sát hiện tượng

- Hiện tượng: Dung dịch protein đục dần sau đó đông tụ lại thành từng mảng bám vào thành ống nghiệm.

- Giải thích: Vì thành phần chính của lòng trắng trứng là protein nên dễ bị đông tụ khi đun nóng.

2. Thí nghiệm 2: Phản ứng màu biure.

- Tiến hành TN:

   + Cho vào ống nghiệm 1ml dd protein 10%, 1ml dd NaOH 30% và 1 giọt dd CuSO4 2%.

   + Lắc nhẹ ống nghiệm và quan sát hiện tượng

- Hiện tượng: Dung dịch xuất hiện màu tím đặc trưng.

- Giải thích: Do tạo ra Cu(OH)₂ theo PTHH:

2NaOH + CuSO4 → Na₂SO₄ + Cu(OH)₂.

Phản ứng giữa Cu(OH)₂ với các nhóm peptit -CO-NH- tạo ra sản phẩm màu tím.

3. Thí nghiệm 3: Tính chất của một vài vật liệu polime khi đun nóng.

- Tiến hành TN: chuẩn bị 4 mẫu vật liệu

   + Mẫu màng mỏng PE

   + Mẫu ống nhựa dẫn nước làm bằng PVC

   + Mẫu sợi len

   + Mẫu vải sợi xenlulozo

Hơ nóng lần lượt các mẫu gần ngọn lửa vài phút, quan sát hiện tượng

Đốt cháy các vật liệu trên, quan sát sự cháy và mùi.

- Hiện tượng: Khi hơ nóng các vật liệu:

   + PVC bị chảy ra trước khi cháy, cho nhiều khói đen, khí thoát ra có mùi xốc khó chịu.

   + PE bị chảy ra thành chất lỏng, mới cháy cho khí, có một ít khói đen.

   + Sợi len và vải sợi cháy mạnh, khí thoát ra không có mùi.

- Giải thích:

PVC cháy theo PTHH: (C₂H₃Cl)_n + 2,5nO₂ → 2nCO₂ + nH₂O + nHCl.

Phản ứng cho khí HCl nên có mùi xốc.

PE cháy theo PTHH: (C₂H₂)_n + 3nO₂ → 2nCO₂ + 2nH₂O.

Phản ứng cho khí CO₂ nên không có mùi xốc.

- Sợi len và vải sợi xenlulozơ cháy theo PTHH:

(C₆H₁₀O₅)_n + 6nO₂ → 6nCO₂ + 5nH₂O.

Khí thoát ra là CO₂ không có mùi.

4. Phản ứng của 1 vài vật liệu polime với kiềm

- Tiến hànhTN:

   + Cho lần lượt vào 4 ống nghiệm:

• ống 1: một mẩu màng mỏng PE

• ống 2: ống nhựa dẫn nước PVC

• ống 3: sợi len

• ống 4: vải sợi xenlulozo hoặc bông

   + Cho vào mỗi ống nghiệm 2ml dd NaOH 10%

   + Đun ống nghiệm đến sôi, để nguội. Quan sát

   + Gạn lớp nước sang các ống nghiệm khác lần lượt là 1’, 2’, 3’, 4’.

   + Axit hóa ống nghiệm 1’, 2’ bằng HNO3 20% rồi thêm vào mỗi ống vài giọt dd AgNO3 1%.

 + Cho thêm vào ống nghiệm 3’, 4’ vài giọt dd CuSO4 2%.

Quan sát rồi đun nóng đến sôi.

- Hiện tượng:

   + ống 1’: không có hiện tượng gì

   + ống 2’: xuất hiện kết tủa trắng

   + ống 3’: xuất hiện màu tím đặc trưng

   + ống 4’: không có hiện tượng

- Giải thích:

   + ống 2’ xuất hiện kết tủa trắng do đã xảy ra các phản ứng:

(C₂H₃Cl)_n + nNaOH → (C₂H₃OH)_n +n NaCl

NaCl + AgNO₃ → AgCl + NaNO₃

NaOH + HNO₃ → NaNO₃ + H₂O

   + ống 3’: protein bị thủy phân tạo ra các amino axit, đipeptit, tripeptit …. Có phản ứng màu với Cu(OH)₂.

Cho lên men 1m3 ri đường, sau đó chưng cất thu được 60 lít cồn 96o. Tính khối lượng glucozo có trong 1m3 nước rỉ đường glucozo trên, biết rằng khối lượng riêng của ancol etylic bằng 0,789 g/ml ở 20oC và hiệu suất của quá trình lên men đạt 80%

Nâng cao - Tự luận

Đáp án:

Phản ứng lên men : C₆H₁₂O₆ ^{lên men}→ 2C₂H₅OH + 2CO₂ (1)

Thể tích C₂H₅OH trong cồn 96o là 96:100.60 = 57,6 (lít)

D_C2H5OH = 0,789 (g/ml) = 0,789 kg/lít

Vậy khối lượng etanol nguyên chất là m = 57,6.0,789 (kg)

Theo (1) cứ 180 (g) glucozo → 2.46 (g) etanol

86,92 kg <- 57,6.0,789 (kg) etanol

Do H = 80% → khối lượng glucozo có trong 1m³ nước rỉ đường là :

86,92.100:80 = 108,7 (kg)

Khí clo hóa hoàn toàn ankan X thu được chất hữu cơ Y có khối lượng phân tử lớn hơn khối lượng phân tử của X là 138. Ankan X là gì?

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

C_nH_m + mCl₂ → C_nCl_m + mHCl

→ 35,5m – m = 138 → m = 4 → CTPT: CH₄

Cho hai dãy chất sau: Li2O; BeO; B2O3; CO2; N2O5. CH4; NH3; H2O; HF. Xác định hóa trị của các nguyên tố với oxi và với hiđro.

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

Trong hai dãy chất:

Li₂O BeO B₂O₃ CO₂ N₂O₅.

CH₄ NH₃ H₂O HF.

- Hóa trị cao nhất với oxit tăng dần từ I đến V.

- Hóa trị với hidro giảm dần từ IV đến I.