Bài thực hành số 5: Tính chât của kim loại kiềm, kim loại kiềm thổ và hợp chất của chúng

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

Thí nghiệm 1: So sánh khả năng phản ứng của Na, Mg, Al với nước

- Tiến hành TN:

    + Lấy 3 ống nghiệm

    + Rót nước vào ống nghiệm 1, thêm vài giọt phenolphtalein. Đặt lên giá và cho vào ống nghiệm 1 mẩu Na nhỏ

    + Rót vào ống nghiệm 2 khoảng 5ml H₂O, thêm vài giọt phenolphtalein. Đặt lên giá và cho vào ống nghiệm 1 mẩu Mg nhỏ

    + Rót vào ống nghiệm 3 khoảng 5ml H₂O, thêm vài giọt phenolphtalein. Đặt lên giá và cho vào ống nghiệm 1 mẩu Al đã cạo sạch lớp oxit.

- Hiện tượng:

Khi chưa đun:

    + Ống 1: Khí thoát ra mạnh, dung dịch thu được có màu hồng.

    + Ống 2 và ống 3 không có hiện tượng.

Giải thích: Ống 1 xảy ra phản ứng.

Na + H₂O → NaOH + 1/2 H₂.

Khí thoát ra là H₂ dung dịch thu được là dung dịch kiềm nên phenolphtalein chuyển màu hồng.

- Ống 2 + 3: Không có hiện tượng do Mg và Al không phản ứng với H₂O

Khi đun sôi:

    + Ống 1: Khí thoát ra mạnh, dung dịch thu được có màu hồng.

    + Ống 2: Dung dịch thu được có màu hồng nhạt.

    + Ống 3: Không có hiện tượng.

- Giải thích

Ống 2: Mg tác dụng với nước ở nhiệt độ cao tạo ra dung dịch bazơ yếu nên dung dịch có màu hồng nhạt.

Mg + 2H2O     --t0--> Mg(OH)2  + H2

Ống 3: Lớp bảo vệ Al(OH)₃ ngăn không cho Al tác dụng với nước ở mọi điều kiện

Kết luận: Khả năng phản ứng với nước Na > Mg > Al.

Thí nghiệm 2: Phản ứng của MgO với nước

- Tiến hành TN:

    + Cho vào ống nghiệm ít bột MgO, thêm 2ml H₂O, lắc nhẹ

    + Lấy 1 giọt chất lỏng nhỏ vào giấy phenolphtalein

    + Sau đó đun sôi chất lỏng, để nguội

    + Nhỏ 1 giọt chất lỏng vào giấy phenolphtalein.

- Hiện tượng: Trước khi đun, dung dịch làm giấy phenol chuyển màu hồng nhạt

Khi đun sôi, dung dịch làm giấy phenol chuyển sang màu hồng

- Giải thích: Do MgO tan ít trong nước tạo Mg(OH)₂ kết tủa trắng, tan 1 phần trong nước nên làm giấy phenol chuyển màu hồng nhạt.

Khi đun sôi, phản ứng xảy ra mạnh hơn nên dung dịch làm giấy phenol, chuyển sang màu hồng

PTHH: MgO + H₂O → Mg(OH)₂

Thí nghiệm 3: So sánh tính tan của muối CaSO₄ và BaSO₄

- Tiến hành TN:

    + Pha chế các dd CaCl₂ và BaCl₂ có cùng nồng độ mol

    + Cho vào ống 1: 2ml dd muối CaCl₂; ống 2: 2ml dd muối BaCl₂

    + Nhỏ vào mỗi ống 5 giọt dd CuSO₄

- Hiện tượng:

    + Ống 1: dung dịch có màu xanh lam

    + Ống 2: xuất hiện kết tủa trắng đục

- Giải thích

    + Ống 1: CuSO₄ đã tác dụng 2 phần với CaCl₂ tạo ra muối CaSO₄ ít tan và muối CuCl₂ làm cho dung dịch có màu xanh

    + Ống 2: CuSO₄ đã tác dụng với BaCl₂ tạo ra muối BaSO₄ kết tủa trắng

Kết luận: Tính tan của 2 muối: CaSO₄ (ít tan) > BaSO₄ (không tan)

PTHH

CuSO₄ + CaCl₂ → CuCl₂ + CaSO₄

CuSO₄ + BaCl₂ → CuCl₂ + BaSO₄↓ trắng

Quặng xiderit

Cơ bản - Trắc nghiệm

Đáp án:

• Câu A. FeCO3

• Câu B. Fe3O4

• Câu C. FeS2

• Câu D. Al2O3. 2H2O

Phản ứng tạo kim loại

Cơ bản - Trắc nghiệm

Đáp án:

• Câu A. 2

• Câu B. 3

• Câu C. 4

• Câu D. 5

Cho hỗn hợp X gồm 2 axit (no, đơn chức, đồng đẳng kế tiếp) và ancol etylic phản ứng hết với Na giải phóng ra 4,48 lít H2 (đktc). Mặt khác nếu đun nóng hỗn hợp X (có H2SO4 đậm đặc làm xúc tác) thì các chất trong hỗn hợp X phản ứng với nhau vừa đủ và tạo thành 16,2 gam hỗn hợp este (giả sử các phản ứng đều đạt hiệu suất 100%). Xác định công thức của 2 axit?

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

X: n_H2 = 0,2 mol

Vì 2 chất phản ứng vừa đủ tạo este nên n_axit = n_ancol = n_este = 0,2 mol

→ M_RCOOC2H5 = 16,2/02 = 81 → R = 8

→ HCOOH, CH₃COOH

Hỗn hợp A gồm hiđro và hơi benzen. Tỉ khối của A so với metan là 0,6. Dẫn A đi qua chất xúc tác Ni nung nóng thì chỉ xảy ra phản ứng làm cho một phần benzen chuyển thành xiclohexan. Hỗn hợp sau phản ứng có tỉ khối hơi so với metan là 0,75. Tính xem bao nhiêu phần trăm benzen đã chuyển thành xiclohexan.

Cơ bản - Tự luận

Đáp án:

Giả sử trong 1 mol hỗn hợp A có X mol C₆H₆ và (1 - x) mol H₂.

MA = 78x + 2(1 - x) = 0,6.16 = 9,6 (g/mol)

x = 0,1

Vậy, trong 1 mol A có 0,1 mol C₆H₆ và 0,9 mol H₂.

Nếu cho 1 mol A qua chất xúc tác Ni, có n mol C₆H₆ phản ứng :

C₆H₆ + 3H₂    $\to$ C₆H₁₂

n mol    3n mol    n mol

Số mol khí còn lại là (1 - 3n) nhưng khối lượng hỗn hợp khí vẫn là 9,6 (g). Vì vậy, khối lượng trung bình của 1 mol khí sau phản ứng :

$M^{}=\frac{9,\mathrm{6\; :\; (}}{1-3\mathrm{n)}}=0,75.16=12\left(g\right)\Rightarrow n=\frac{0,\mathrm{2/}}{3}$

Tỉ lệ C₆H₆ tham gia phản ứng : ($\frac{0,2}{3.}$100%) : ($\frac{3.0,\mathrm{1)}}{}$  = 67%.